اصطلاحات و نکات مهم در قلاب‌بافی


معصومه محمدی
نویسنده
۶ دی ۱۴۰۲
زمان حدودی مطالعه:4 دقیقه
اصطلاحات و نکات مهم در قلاب‌بافی

هنر قلاب‌بافی یکی از هنرهای دستی است که از سالها پیش تاکنون مورد توجه بوده و نقشه‌ها و طرح‌های خاص و زیبایی را به خود اختصاص داده است. امروزه، هنر قلاب‌بافی در ایران نه تنها به عنوان یک فعالیت هنری و سنتی ارزشمند، بلکه به عنوان راهی برای ایجاد شغل و کسب درآمد در نظر […]

هنر قلاب‌بافی یکی از هنرهای دستی است که از سالها پیش تاکنون مورد توجه بوده و نقشه‌ها و طرح‌های خاص و زیبایی را به خود اختصاص داده است. امروزه، هنر قلاب‌بافی در ایران نه تنها به عنوان یک فعالیت هنری و سنتی ارزشمند، بلکه به عنوان راهی برای ایجاد شغل و کسب درآمد در نظر گرفته می‌شود.

این هنر از انعطاف بالایی برخوردار است، به این شکل که می‌توان با ترکیب رنگ‌ها، بافت‌های مختلف و استفاده از تکنیک‌های متنوع، طرح‌های جذابی خلق کرد. از لحاظ کاربرد، هنر قلاب‌بافی در تولید پوشاک، لوازم تزیینی، عروسک‌ها و دکوراسیون منزل مورد استفاده قرار می‌گیرد. این هنر با قدمت تاریخی‌اش به عنوان یکی از هنرهای دستی محبوب و پرطرفدار در جوامع مختلف جهان، به ویژه ایران شناخته می‌شود.

دوره‌ی قلاب‌بافی دوخت برتر، دوره‌ی کامل و جامعی است که با تهیه آن می‌توانید از صفر تا صد این هنر جذاب را یاد بگیرید. 

دانستنی‌های مهم قلاب‌بافی

‌‌‌

انواع قلاب مخصوص قلاب‌بافی

انتخاب نخ و قلاب از اولین مراحل شروع قلاب‌بافی است، برای تهیه قلاب ابتدا باید طرح و نوع نخ خود را مشخص کنید. قلاب‌ها از مواد و آلیاژهای متفاوت تولید می‌شوند و اندازه‌های مختلفی دارند. 

  1. قلاب های آهنی یا استیلی
  2. دسته ژله ای
  3. تولیپ
  4. دسته ذغالی
  5. چوبی

انواع پایه در قلاب بافی

در قلاب‌بافی، پایه یا بافت اولیه معمولاً با چندین گره یا بافت ابتدایی شکل می‌گیرد. این بافت‌های ابتدایی یا گره‌های اولیه مبدأ هر بافت در قلاب‌بافی هستند و اساساً ساختار و شکل نهایی کار را مشخص می‌کنند. بافت هر نقشه‌ی در قلاب‌بافی، با یک پایه خاص و منحصربه‌فرد آغاز می‌شود. این پایه با ترکیب چندین گره اولیه، به شکل یک ساختار ابتدایی برای رسیدن به نتیجه‌ی مورد نظر تبدیل می‌شود. سپس با استفاده از تکنیک‌ها، نخ‌های مختلف و نقشه‌ی دلخواه، پروژه به طرح و شکل نهایی خود می‌رسد. هنرمندان و بافندگان معمولاً با ترکیب و تنوع در گره‌ها، بافت‌ها و تکنیک‌های مختلف، از پایه‌های اولیه به آثار هنری یا کارهای بافتنی بسیار زیبا و خلاقانه می‌رسند.

از انواع پایه در قلاب‌بافی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • پایه کوتاه
  • پایه متوسط
  • پایه بلند
  • پایه دوبل
  • پایه سوبل
  • پایه چوبل
  • پایه‌های یکی شده
  • پایه‌های افزایشی
  • پایه‌های برجسته از جلو
  • پایه‌های برجسته از پشت

کلمات و اصطلاحات مرتبط با قلاب‌بافی

زنجیره

زنجیره، پایه یک بافت را تشکیل می‌دهد و در مواقعی، براي ایجاد فاصله بین گره‌ها و ایجاد مدل‌های توری نیز کاربرد دارد. 

برای ایجاد زنجیره، زمانی که گره اول به دور قلاب است، نخ آزاد را با قلاب از گره رد می‌کنیم و با این کار اولین حلقه‌ی زنجیره را می‌سازیم. سپس با توجه به ابعاد چیزی که می‌خواهیم ببافیم، براساس نقشه و ضخامت نخ، تعداد این زنجیره‌ها را مشخص می‌کنیم.

دو‌ خانه یکی کردن

برای دو خانه یکی کردن، به کمک پایه کوتاه ناقص، باید ابتدا قلاب را وارد خانه‌ی اول کنید. دور نخ قلاب‌بافی بپیچید، و سپس از داخل خانه بیرون بیاورید. دو حلقه روی قلاب قرار دارد، حالا بدون اینکه این دو حلقه را یکی کنید، باید قلاب را به خانه‌ی دوم وارد کنید و یک پایه کوتاه ناقص بزنید. حالا سه حلقه روی قلاب قرار دارد، نخ را روی قلاب بیندازید، سپس این سه حلقه را یکی کنید.

گره نامرئی

به کوتاهترین، محکمترین و تنگ‌ترین گره در قلاب‌بافی، گره نامرئی می‌گویند. یک ردیف از بافت گره‌ی نامرئی به شکل یک ردیف زنجیره است که به کار قلاب بافی وصل می‌شو‌د. این بافت بیشتر برای مواقعی مثل اتصال تکه‌های جدا از هم، در لبه‌های کار یا برای انتقال از سمتی به سمت دیگر به کار می‌رود. 

در انتهای بافت، وقتی که می‌خواهید دو بافت را به هم وصل کنید و زمانی که بخواهید فاصله‌ای در بین بافت شما ایجاد نشود، از این گره استفاده می‌شود.

بافت پایه کوتاه

برای زدن پایه کوتاه که از مهم‌ترین بافت‌های قلاب بافی است باید قلاب را وارد زنجیر بعد کرده و نخ را از آن خارج کنید. حالا دور قلاب شما دو حلقه است، نخ آزاد را با قلاب بگیرید و از داخل دو حلقه بگذرانید. به تعداد لازم زنجیره ایجاد کنید و برای قد پایه یک زنجیره به آن اضافه کنید.

بافت پایه ساده

پایه ساده، یک مرحله از پایه کوتاه بیشتر دارد.

برای بافت پایه‌ی ساده، به تعداد لازم زنجیره بزنید و سپس در انتها دو‌ زنجیره برای قد پایه ساده اضافه کنید و در سومین زنجیره، اولین پایه‌ی ساده را ببافید.

مثل پایه بلند عمل کنید اما دو بار نخ را دور قلاب بیاندازید و قلاب را وارد ششمین زنجیره کنید. نخ را دور قلاب انداخته و بیرون بکشید. سپس نخ را بگیرید و از درون دو حلقه خارج کرده و این کار را تکرار نمایید. بافت پایه سا‌ده برای بافت کلاه، شالگردن، لباس ، جوراب و… استفاده می‌شود.

معصومه محمدی
نویسنده

معصومه محمدی القار مدیر مجموعه دوخت برتر در زمینه‌ی آموزش طراحی و دوخت است. بیش از ۱۰۰ کتاب آموزشی در شاخه طراحی و دوخت، طی ۲۵ سال سابقه درخشان ایشان به عنوان دبیر آموزش و پرورش تالیف شده است که هدف والای الگو کشی آسان‌تر، و ایجاد اشتغال برای هنرجویان را در بر دارد.

اشتراک گذاری در :‌