تاپستری چیست و چه کاربرد هایی دارد | 4 کاربرد هنر Tapestry
تیم تحریریه دوخت برتر
نویسندهدسته بندی :
تاپستری نوعی هنر بافندگی است که امروزه طرفداران بسیار زیادی پیدا کرده است. بسیاری از افراد از این هنر برای خلق آثار هنری زیبا و منحصر به فرد مانند انواع دیوارکوب و اکسسوری استفاده میکنند. به طور کلی، هنر تاپستری کاربردها و نکات بسیاری دارد که رعایت نکردن آنها میتواند جلوه نهایی کار شما را از بین ببرد.
از این رو مطالعه و اطلاع از نکات مربوط به هنر تاپستری امری ضروری میباشد. برای آشنایی با این نکات و کاربردهای هنر تاپستری پیشنهاد میکنیم در ادامه این مقاله از مجموعه دوخت برتر همراه ما باشید.
| کاربرد | توضیحات |
|---|---|
| هنرهای تجسمی | هنرمندان معاصر از تاپستری برای بیان هنری خود استفاده میکنند. برای مثال، جنی راس آثار آبستره خود را با این هنر خلق میکند. |
| دکوراسیون داخلی | در طراحی داخلی، از تاپستری به عنوان رومیزی، روتختی، کوسن و دیوارکوب استفاده میشود. |
| طراحی لباس | برندهای معروف دنیای مد از پارچههای تاپستری در طراحی لباسها استفاده میکنند. این پارچهها به دلیل طرح و جنس نخهای متنوع خود، محبوب و گرانقیمت هستند. |
| ساخت اکسسوریهای متنوع | از هنر تاپستری برای ساخت گوشواره، گردنبند، دستبند، کلاه و کیفهای خاص و چشمگیر استفاده میشود. |
هنر تاپستری چیست؟
تاپستری یا Tapestry در حقیقت هنری مشابه به گلیمبافی است و برخی به آن گلیمبافی مدرن نیز میگویند؛ اما در واقع تاپستری نوعی بافت تاری و پودی است که روی دار و به صورت دستی انجام میشود.
در هنر تاپستری میتوانید طرح مورد نظر خود را با استفاده از نخها اجرا کنید و از آن در کارهای گوناگون استفاده کنید. برای این کار در قدم اول میبایست طرح خود را کپی بگیرید و تا مرحله پایانی همراه داشته باشید.

چلهکشی دار یکی از مهمترین کارها برای شروع هنر تاپستری است. پس از تهیه نخ چله و چلهکشی دار میتوانید طرح خود را به استفاده از روش دلخواه به دار منتقل کنید. برای مثال میتوانید آن را روی نخها با استفاده از کاربن یا خودکار حرارتی انتقال دهید یا حتی میتوانید طرح را به پشت دار بچسبانید تا هیچگونه خطایی هنگام بافت رخ ندهد. البته هنگام بافت طرحهای بزرگ میتوانید مانند بافت فرش نقشهای تهیه کنید و با استفاده از نقشهخوانی کار را تکمیل کنید.
برای آموزش اصولی نقشهخوانی، فرمولهای اصلی بافت، تعویض رنگ و همچنین یادگیری انواع بافت، میتوانید دوره قلاب بافی از مجموعه دوخت برتر را تهیه کنید.
هنگام تهیه نخ چله نیز به اندازه نخ توجه داشته باشید، نخ چله نباید بیش از حد نازک یا ضخیم باشد چرا که موجب از بین رفتن زیبایی کار میشود. در هنر تاپستری نخهای رنگی پود هستند و نخ چله نیز تارهای طرح هستند. علاوه بر این انجام طرحها و تزئینات برجسته پس از انجام بافت، میتواند در زیباتر شدن کار شما تاثیرگذار باشد. به این نکته توجه داشته باشید که گاهی ممکن است تولید یک تاپستری در سایز بزرگ ماهها و حتی سالها به طول انجامد و قطعا این فرایند به دقت و مهارت بالایی نیاز دارد.
تاریخچه هنر تاپستری
از گذشته تا کنون، هنر تاپستری علاوه بر جنبه زیبایی، جنبه کاربردی نیز داشته است؛ البته کاربرد آن در گذشته شامل تفاوتهایی با کاربرد امروزه آن میشود. برای مثال در گذشته از هنر تاپستری برای گرم نگه داشتن فضای داخل خانه و عایقبندی دیوارها استفاده میشده است.
به نقل از سایت tapestry-art درباره تاریخچه تاپستری:
In the 13th and 14th centuries the Church recognized the value of tapestries in illustrating Bible stories to its illiterate congregations. Few of these have survived. The oldest existing set is the Apocalypse of St John, six hangings 18 foot high, totalling 471 foot in length which were woven from 1375 to 1379 in Paris. This was the centre of production until the Hundred Years War (1337 – 1453) caused the weavers to flee north via Arras to Flanders (now Belgium and northern France).
در قرون سیزدهم و چهاردهم، کلیسا ارزش استفاده از فرشینهها (تاپستریها) را برای به تصویر کشیدن داستانهای کتاب مقدس برای جماعت بیسواد خود تشخیص داد. تعداد کمی از این فرشینهها باقی ماندهاند. قدیمیترین مجموعه موجود، «مکاشفهٔ یوحنا» است که شامل شش پرده به ارتفاع ۱۸ فوت و در مجموع ۴۷۱ فوت طول است و بین سالهای ۱۳۷۵ تا ۱۳۷۹ در پاریس بافته شدهاند. پاریس تا پیش از جنگ صدساله (۱۳۳۷ تا ۱۴۵۳) مرکز تولید بود، اما این جنگ باعث شد بافندگان به سمت شمال و از طریق آراس به فلاندر (که امروزه شامل بلژیک و شمال فرانسه است) مهاجرت کنند.

به طور کلی، ریشه هنر تاپستری به دوران باستان باز میگردد که نمادی از ثروت و قدرت در دیوار کاخها بوده است. تاپستری نقش پررنگی در زنده نگه داشتن فرهنگ و هنر آن زمان داشته و افراد برای نمایش داستانها، اسطورهها و صحنههای تاریخی از آن استفاده میکردند. اوج شکوفایی هنر تاپستری به دوران قرون وسطی و رنسانس باز میگردد، زمانی که از این هنر برای عایقبندی دیوار کاخها و جلوگیری از ورود سرما استفاده میشد.
اگر به هنرهای دستی محلی ایران علاقه دارید، درباره خامه دوزی که یک هنر مردم سیستان هست نیز مطالعه نمایید.
کاربردهای هنر تاپستری
هنر تاپستری کاربردهای فراوانی دارد و با استفاده از آن میتوان محصولات زیبا و متنوع زیادی خلق کرد. محصولات تهیه شده از طریق هنر تاپستری به دلیل طراحی و نحوه اجرا خاص از ارزش بالایی برخوردار هستند. در ادامه به کاربردهای هنر تاپستری به طور کامل اشاره شده است.
-
کاربرد هنر تاپستری در هنرهای تجسمی
یکی از مهمترین کاربردهای هنر تاپستری در هنرهای تجسمی است. برای مثال بسیاری از هنرمندان معاصر از تاپستری به عنوان وسیلهای برای بیان هنری استفاده میکنند. یکی از مشهورترین هنرمندانی که در آثار خود از هنر تاپستری الهام گرفته است جنی راس نام دارد. این هنرمند آثار آبستره و رنگارنگ خود را با هنر تاپستری به نمایش میگذارد و از این هنر برای نمایش گذر زمان و حرکت در طبیعت استفاده میکند.

-
کاربرد هنر تاپستری در دکوراسیون داخلی
هنر تاپستری به دلیل کاربرد زیادی که در دکوراسیون داخلی دارد، در بسیاری از اماکن مانند هتل، رستوران و شرکتها مشاهده میشود. علاوه بر این هنر تاپستری در دکوراسیون داخلی و وسایل منزل نیز کاربرد دارد و باعث زیباتر شدن فضا و القای حس شادابی میشود. برای مثال میتوان از پارچه تاپستری به عنوان یک رومیزی، روتختی، کوسن و دیوارکوب استفاده کرد.
-
کاربرد هنر تاپستری در طراحی لباس
کاربرد هنر تاپستری در طراحی لباس بسیار گسترده است و بسیاری از مشهورترین برندهای دنیای مد و فشن از پارچه تاپستری برای تولید محصولات خود استفاده میکنند. از آنجایی که طرح و جنس نخهای تاپستری تنوع بالایی دارند، زمینه ایجاد خلاقیت در تولید این محصولات هنری نیز وسعت پیدا کرد و پارچههای تاپستری نازک به دنیای طراحی لباس راه پیدا کرد و تبدیل به یکی از محبوبترین و البته گرانترین لباسها شدند.
اگر به طراحی لباس علاقه دارید، دوره طراحی لباس و خلاقیت دوخت برتر را تهیه نمایید و از طراحی لباس به درآمد برسید.
-
کاربرد هنر تاپستری در ساخت اکسسوریهای متنوع
هنر تاپستری یکی از بهترین روشها برای تولید اکسسوریهای متنوع از جمله انواع گوشواره، گردنبند و دستبند شمرده میشود. علاوه بر این از هنر تاپستری در تولید کلاه و کیفهای متفاوت و چشمگیر نیز میتوان استفاده کرد. ترکیب نخهای نازک در رنگهای متنوع همراه با مروارید و پولک میتواند گزینه خوبی برای تولید اکسسوریهای تاپستری باشد. علاوه بر کاربردی که هنر تاپستری در ساخت اکسسوری دارد، هنر بافتنی نیز بسیار کاربردی است.
در هنر بافتنی میتوان به اکسسوری و لباسهای متنوعی دست یافت، اما شرط اصلی دست یافتن به آنها داشتن آموزش اصولی است. مجموعه دوخت برتر جهت آموزش ساده و اصولی شما عزیزان دوره بافتنی با دومیل را تهیه کرده است که فرصت استثنایی برای افرادی است که به بافت لباس و اکسسوریهای زنانه و مردانه علاقه دارند.

لوازم مورد نیاز در هنر تاپستری
همانطور که میدانید شروع هنر تاپستری نیازمند تهیه برخی لوازم میباشد که در ادامه به آنها پرداخته شده است.
-
دار
در هنر تاپستری دار اولین و مهمترین ابزار مورد نیاز میباشد. به طور کلی دار به عنوان زمینه و چارچوب اصلی کار است و محدودههایی که نیاز به بافته شدن دارند را مشخص میکند. دار اندازههای متفاوتی دارد که شما میتوانید با توجه به طرح خود آن را تهیه کنید.
-
نخ چله
نخ چله، نخ سفید رنگی است که ضخامتهای مختلفی دارد. با استفاده از این نخ، دار چلهکشی میشود و سپس مراحل بافت صورت میگیرد. نخ چله میان بافتها قرار میگیرد و در ظاهر نهایی تاپستری مشخص نمیشود؛ اما در برخی مواقع که طرح کار طوری است که نیازمند دیده شدن نخ چله میباشد، نخ چله میتواند مشخص باشد.
-
نخهای رنگی
انتخاب نخها در هنر تاپستری کاملا به طرح شما بستگی دارد. گاهی ممکن است یک طرح تنها به 3 رنگ نخ نیاز داشته باشد در صورتی که طرحی دیگر به 100 رنگ نخ نیاز دارد. شما میتوانید نخهای سفید تهیه کرده و آنها را به هر رنگی که میخواهید در آورید اما بهتر است از نخهای رنگی آماده استفاده کنید چرا که رنگرزی نخها فرایندی زمانبر میباشد.
-
نخزن
نخزن در هنر تاپستری برای کوتاه کردن نخها هنگام تعویض نخ استفاده میشود. تیز و برنده بودن نخزن یکی از مهمترین ویژگیهای آن است به این دلیل که اگر تیغ نخزن کند باشد باعث از هم باز شدن الیاف نخ میشود.
-
سوزن بلند تاپستری
در هنر تاپستری برای آسانتر شدن مراحل کار میتوان هنگام رد کردن نخها از سوزن بلند تاپستری استفاده کرد. این سوزنها از جنس پلاستیک هستند و به این دلیل که تنها برای عبور نخ از آنها استفاده میشود نوک تیزی ندارند.
هنر تاپستری چه مزایایی دارد؟
بسیاری از افراد به دنبال حرفهای هستند که علاوه بر سرگرمکننده بودن راه مناسبی برای کسب درآمد باشد. هنر تاپستری که نوعی هنر بافتنی محسوب میشود، انتخاب مناسبی برای افرادی است که علاوه بر سرگرمکننده بودن به دنبال راهاندازی کسب و کار و رسیدن به درآمد میباشند.
به طور کلی تمام حرفههای مرتبط با هنر بافتن، مراحل ساده و آسانی دارند و در عین حال بسیار درآمدزا میباشند. از این رو مجموعهی دوخت برتر جهت آموزش بافتنی به ساده و اصولیترین روش ممکن، پکیج بافتنی را تهیه کرده است تا بتوانید علاوه بر یادگیری اصولی بافتنی در کوتاهترین زمان ممکن کسب و کار خود را راهاندازی کنید.

هنرمندان معاصر در زمینه تاپستری
1. فریبا بروفر (Fariba Brovar)
هنرمند ایرانیتبار ساکن تهران، آثارش را با استفاده از تکنیکهای سنتی و مدرن در زمینه تاپستری خلق میکند. او در نمایشگاه «گسست» در گالری ثالث، بافتههایی ارائه داد که ترکیبی از بافتهای حجمی و پردههای نقاشیگونه بودند
2. فایونا هاچیسون (Fiona Hutchison)
هنرمند بریتانیایی که با استفاده از مواد غیرمتعارف مانند پلاستیک، آثار تاپستری مدرنی خلق میکند. او در آثارش مرزهای بین هنرهای دستی و مفاهیم معاصر را جابهجا کرده است.
3. پاولا رودریگز (Paola Rodriguez)
هنرمند معاصر که با الهام از عکاسی و هنرمندان دستساز مانند Ruth Asawa و Olgade Amaral، آثار تاپستری خود را خلق میکند. او در آثارش ترکیبی از عکاسی و هنر دستی را به نمایش میگذارد.
4. سوفیا نارت (Sophia Narrett)
هنرمند آمریکایی که با استفاده از نخ و سوزن، آثار داستانمحور و پیچیدهای خلق میکند. او در نمایشگاه «Soul Kiss» در لسآنجلس، آثارش را به نمایش گذاشت که در آنها به روابط انسانی و قدرتهای درونی پرداخته است.
5. میشل هامر (Michelle Hamer)
هنرمند استرالیایی که با استفاده از دوخت دستی و عکاسی، آثار تاپستری خلق میکند که به مسائل اجتماعی و فرهنگی میپردازد. او در آثارش از زبان و نشانهها برای بیان مفاهیم استفاده میکند.
6. رها ماهشوری (Rhea Maheshwari)
هنرمند هندی-نیوزیلندی که با استفاده از رنگهای آبی و بنفش، آثار تاپستری بزرگی خلق میکند. او در آثارش از مینیاتورهای مغولی قرن ۱۷ و ۱۸ الهام میگیرد و به بیان هویت و مهاجرت میپردازد.
نکات مهم در نگهداری و مراقبت از تاپستری
هنر تاپستری به دلیل بافت ظریف و ارزش هنری بالای خود نیازمند مراقبت ویژه است. رعایت چند نکته ساده میتواند عمر آثار شما را افزایش دهد و جلوه آنها را حفظ کند:
-
شستوشو: بهتر است تاپستریهای کوچک را با دست و آب سرد بشویید. برای آثار بزرگ یا دیوارکوبها، خشکشویی بهترین گزینه است.
-
نور مستقیم خورشید: قرار دادن پارچههای تاپستری در معرض نور مستقیم خورشید باعث کمرنگ شدن و آسیب به الیاف میشود؛ بهتر است در مکانهای سایهدار نصب شوند.
-
رطوبت: تاپستری را در محیطهای مرطوب قرار ندهید زیرا امکان کپکزدگی و پوسیدگی وجود دارد.
-
تمیزکاری دورهای: برای پاک کردن گرد و غبار از جاروبرقی با سری مخصوص یا برس نرم استفاده کنید.
-
نگهداری طولانیمدت: اگر قصد نگهداری تاپستری در انبار یا جعبه را دارید، آن را در پارچه نخی یا کاغذ بدون اسید بپیچید تا دچار تغییر رنگ یا بوی نامطبوع نشود.
با رعایت این نکات ساده، میتوانید از آثار تاپستری خود در طول سالها بدون افت کیفیت و زیبایی لذت ببرید.
اگر به سایر هنرهای دستی علاقه دارید، یکی از آنها تریکو بافی میباشد که میتوانید در مقاله تریکو بافی چیست درباره آن مطالعه نمایید.
مقایسه تاپستری با هنرهای مشابه
تاپستری گاهی با هنرهای دیگری مانند گلیم، فرش و قلاببافی اشتباه گرفته میشود، اما تفاوتهای مشخصی دارد:
-
گلیم: در گلیمبافی معمولاً طرحها هندسی و ساده هستند و بافت تخت است. تاپستری علاوه بر طرحهای هندسی، امکان ایجاد نقشهای پیچیده و هنری را دارد و بیشتر جنبهی تزئینی و هنری دارد.
-
فرش: فرش عمدتاً کاربرد کفپوشی و عملکردی دارد، در حالی که تاپستری به عنوان دیوارکوب یا اکسسوریهای تزئینی مورد استفاده قرار میگیرد و ارزش هنری آن اهمیت بیشتری دارد.
-
قلاببافی و بافتنی: این هنرها معمولاً برای لباس و پوشاک کاربرد دارند، اما تاپستری تمرکز بر ایجاد تصویر یا طرح بر روی دار دارد و میتواند آثار هنری بزرگ و دیواری خلق کند.
این تفاوتها باعث میشوند تاپستری جایگاه ویژهای در دکوراسیون و هنر معاصر پیدا کند و امکان ترکیب آن با سایر هنرهای دستی نیز فراهم باشد.
تأثیر تاپستری در دکور مدرن
تاپستری علاوه بر ارزش هنری، میتواند نقش مهمی در دکور مدرن و فضاهای داخلی داشته باشد:
-
فضاهای خانگی: نصب تاپستری بر روی دیوارهای خالی، حس گرما و شخصیت به محیط میدهد و میتواند نقطه کانونی اتاق باشد.
-
دفاتر و محیطهای کاری: استفاده از تاپستریهای مدرن و مینیمال میتواند خلاقیت و آرامش کارکنان را افزایش دهد.
-
کافهها و هتلها: ترکیب رنگها و بافت تاپستریها باعث ایجاد فضایی هنری و دعوتکننده برای مشتریان میشود.
-
ترکیب سنت و مدرنیته: با انتخاب طرحهای سنتی ایرانی یا فرشینههای الهام گرفته از هنرهای کلاسیک و اجرای آنها با سبک مدرن، میتوان فضاهایی جذاب و منحصر به فرد ایجاد کرد.
سخن پایانی
هنر تاپستری، هنری است که از زمانهای گذشته تا امروز مورد استفاده افراد بوده و کاربردهای گستردهای داشته است. این هنر اگرچه ظرافت بسیاری دارد، اما ساده است و تنها با کمی دقت و حوصله میتوان آن را به خوبی یاد گرفت.
سوالات متداول
آیا پارچه تاپستری برای لباس مناسب است؟
بله؛ امروزه بسیاری از مشهورترین برندهای دنیای مد و فشن از پارچه تاپستری برای تولید محصولات خود استفاده میکنند اما تاپستری استفاده شده در تولید لباس میبایست بسیار ظریف باشد.
آیا پارچه تاپستری قابل شستوشو است؟
به دلیل ضخامت و ساختار آن، شستوشوی این پارچه باید با دقت و معمولا با دست یا به روش خشکشویی انجام شود.
آیا پارچه تاپستری مقاوم است؟
بله، این پارچه به دلیل بافت محکم و متراکم خود، بسیار مقاوم است.
تیم تحریریه دوخت برتر
نویسنده