آشنایی با پرکاربرد ترین وسایل طراحی لباس | بررسی 14 ابزار در طراحی لباس

دنیای مد و فشن، پر از زرق و برق، خلاقیت‌های بی‌پایان و نمایش‌های خیره‌کننده است. اما در پشت هر لباس شگفت‌انگیز و هر کالکشن موفقی، ساعاتی طولانی از کار دقیق، مهارت فنی و استفاده هوشمندانه از ابزارهایی نهفته است که شاید به چشم نیایند. برای یک طراح لباس، این ابزارها تنها وسایلی بی‌جان نیستند؛ آن‌ها ادامه‌ی دست‌ها، چشم‌ها و ذهن خلاق او هستند. از اولین جرقه‌ای که در ذهن طراح زده می‌شود و روی کاغذ می‌آید تا آخرین دوختی که لباس را کامل می‌کند، این ابزارها نقشی حیاتی ایفا می‌کنند.
چه یک دانشجوی مشتاق طراحی لباس باشید، چه یک هنرمند تازه‌کار یا حتی فردی که به صورت تفننی به این حوزه علاقه دارد، شناخت ابزارهای صحیح اولین و مهم‌ترین قدم برای تبدیل ایده‌های ذهنی به یک واقعیت پوشیدنی است. بدون داشتن مداد مناسب، نمی‌توان خطوط روان و دقیقی کشید؛ بدون خط‌کش‌های تخصصی، الگوسازی بی‌نقص تقریبا غیرممکن است و بدون ابزارهای دیجیتال امروزی، رقابت در بازار سریع و پویای مد بسیار دشوار خواهد بود.
در این مقاله جامع از مجموعه دوخت برتر، با 14 مورد از پرکاربردترین و ضروری‌ترین وسایل طراحی لباس آشنا خواهید شد. با ما همراه باشید تا گام به گام، با هر یک از این وسایل، کاربردشان و نکاتی برای انتخاب بهترین‌ها آشنا شوید و دریابید که چگونه این مجموعه ابزار می‌تواند به شما در خلق شاهکارهای خودتان کمک کند.

1.مدادهای طراحی (Graphite Pencils)

شاید ساده به نظر برسد، اما مداد اولین و بنیادی‌ترین ابزار هر طراحی است. طراحان لباس از مدادها برای کشیدن طرح‌های اولیه، فیگورها و جزئیات لباس استفاده می‌کنند. نکته کلیدی در استفاده از مدادها، شناخت درجه سختی و نرمی آن‌هاست. مدادهای سری H (Hard) خطوط کم‌رنگ و دقیقی ایجاد می‌کنند و برای کشیدن خطوط راهنمای اولیه و طرح‌های فنی مناسب‌اند. در مقابل، مدادهای سری B (Black) نوک نرم‌تری دارند، خطوط پررنگ و ضخیمی ایجاد می‌کنند و برای سایه‌زنی، ایجاد بافت پارچه و اضافه کردن عمق به طرح ایده‌آل هستند. یک طراح معمولا مجموعه‌ای از مدادها مانند 2B، B6، HB و 2H را در کنار خود دارد.

2.دفتر طراحی یا اسکچ بوک (Sketchbook)

اسکچ بوک، دفتر خاطرات بصری یک طراح است. این دفتر محلی برای ثبت ایده‌های ناگهانی، اتودهای سریع، تمرین طراحی فیگور و حتی چسباندن نمونه‌های پارچه است. کیفیت کاغذ اسکچ بوک اهمیت زیادی دارد. کاغذی که نه آنقدر نازک باشد که جوهر ماژیک به پشت آن نفوذ کند و نه آنقدر بافت‌دار که حرکت مداد را دشوار سازد. یک اسکچ بوک خوب به طراح اجازه می‌دهد تا بدون نگرانی، آزادانه ایده‌پردازی کند.

3.فیگور طراحی لباس (Fashion Croquis)

فیگور طراحی لباس به قالب یا الگوی اولیه‌ی فیگور انسان گفته می‌شود که طراحان لباس، طرح‌های خود را روی آن پیاده می‌کنند. استفاده از فیگور‌های از پیش آماده شده (که در اینترنت و کتاب‌ها به وفور یافت می‌شوند) دو مزیت بزرگ دارد: اول اینکه در زمان صرفه‌جویی می‌کند و طراح دیگر نیازی به کشیدن فیگور از صفر ندارد. دوم اینکه باعث می‌شود تمام طرح‌های یک کالکشن روی فیگورهای یکسان و با تناسبات مشابهی کشیده شوند که به ایجاد هماهنگی بصری کمک می‌کند. بسیاری از طراحان حرفه‌ای نیز فیگور‌های شخصی‌سازی شده خود را با سبک و امضای خاص خودشان طراحی می‌کنند.
برای اینکه شما نیز بتوانید فیگورهای مخصوص خود را به اصولی‌ترین روش ممکن رسم کنید می‌توانید دوره طراحی لباس و خلاقیت دوخت برتر را تهیه کنید تا با با اصول طراحی فیگور، تناسبات بدن، رنگ‌شناسی، جنسیت‌شناسی پارچه و اجرای طرح‌های مزونی و تجاری آشنا شوید.

4.پاک‌کن‌های هنری (خمیری و وینیل)

یک پاک‌کن معمولی می‌تواند به سطح کاغذ آسیب برساند یا رد گرافیت را پخش کند. پاک‌کن‌های حرفه‌ای انواع مختلفی دارند:

•پاک‌کن خمیر (Kneaded Eraser)  
این پاک‌کن نرم و انعطاف‌پذیر، بدون ایجاد سایش در کاغذ، گرافیت را به خود جذب می‌کند. برای کم‌رنگ کردن خطوط راهنما قبل از رنگ‌آمیزی یا ایجاد هایلایت‌های نرم در سایه‌ها عالی است.

•پاک‌کن وینیل  (Vinyl Eraser)
 برای پاک کردن کامل و تمیز خطوط بدون به جا گذاشتن هیچ ردی به کار می‌رود.

5.ماژیک‌های طراحی بر پایه الکل

ماژیک‌هایی از جمله ماژیک‌های برندهای Copic، Touch  یا Promarker ابزار اصلی بسیاری از تصویرگران مد هستند. قابلیت ترکیب‌پذیری فوق‌العاده آن‌ها اجازه می‌دهد تا گرادیانت‌های رنگی نرم و سایه‌روشن‌های واقع‌گرایانه ایجاد شود. با استفاده از تکنیک لایه‌بندی، می‌توان عمق و حجم لباس را به زیبایی نشان داد. جنسیت‌سازی پارچه‌هایی مانند ساتن براق، حریر شفاف یا چرم مات با این ماژیک‌ها به بهترین شکل ممکن انجام می‌شود.ایده‌های خلاقانه در قالب دیجیتال را فراهم می‌کند.

6.مدادرنگی‌های حرفه‌ای

مدادرنگی‌ها ابزاری عالی برای اضافه کردن جزئیات نهایی و بافت به طرحی هستند که با ماژیک رنگ شده است. می‌توان از آن‌ها برای کشیدن طرح‌های چاپی روی پارچه، بافت پارچه‌هایی مانند تویید یا جین و ایجاد سایه‌های ظریف استفاده کرد. مدادرنگی‌های باکیفیت مانند Faber-Castell Polychromos یا Prismacolor رنگدانه‌های غنی و نوک نرمی دارند که به خوبی با لایه‌های زیرین ترکیب می‌شوند.

بیشتر بخوانید:تفاوت طراحی لباس با طراحی دوخت؛ کدام بهتر است؟ بررسی ویژگی‌ ها

7.آبرنگ (Watercolor)

آبرنگ به دلیل شفافیت و لطافتی که دارد، برای به تصویر کشیدن پارچه‌های سبک و روان مانند ابریشم، شیفون و ارگانزا ایده‌آل است. تکنیک خیس در خیس (Wet-on-Wet) می‌تواند افکت‌های بسیار زیبا و هنری برای نشان دادن حرکت و سبکی لباس ایجاد کند. یک پالت آبرنگ کوچک، چند قلم‌موی باکیفیت و یک ظرف آب می‌تواند به جعبه‌ابزار طراح، بعدی کاملا جدید ببخشد.

8.گواش (Gouache)

گواش مانند آبرنگ است اما خاصیت پوشانندگی بیشتری دارد. این ویژگی آن را برای ایجاد رنگ‌های تخت، یکدست و مات عالی می‌کند. طراحان از گواش برای نشان دادن پارچه‌های ضخیم‌تر، رنگ‌های زنده و همچنین برای اضافه کردن هایلایت‌های سفید یا رنگی روی لایه‌های تیره‌تر (که با آبرنگ یا ماژیک ممکن نیست) استفاده می‌کنند.

9.خط‌کش منحنی فرانسوی (French Curve)

گرچه این ابزار در الگوسازی شهرت دارد، اما یک سلاح مخفی برای تصویرگران مد است. به جای کشیدن دستی منحنی‌ در فلت پترن‌ها‌، استفاده از این خط‌کش به طراح کمک می‌کند تا خطوط یقه، حلقه آستین و برش‌های منحنی روی لباس را با دقتی بی‌نقص و ظاهری کاملا حرفه‌ای در تصویرسازی خود رسم کند.

بیشتر بخوانید: برای طراحی لباس از کجا شروع کنیم؟ (بررسی بازار کار و مزایا)

10.میز یا پد نوری (Lightbox)

یک میز نوری ابزاری فوق‌العاده کارآمد برای اصلاح و تمیزکاری طرح‌هاست. طراح می‌تواند اتود اولیه و نامرتب خود را روی میز نور قرار دهد، یک کاغذ تمیز روی آن بگذارد و به راحتی خطوط نهایی و بی‌نقص را از روی طرح زیرین بکشد. این ابزار همچنین برای انتقال یک کروکی استاندارد به چندین برگه برای طراحی یک کالکشن یک‌پارچه بسیار مفید است.

11.مود برد یا تابلوی الهام (Mood Board)

این یک ابزار فیزیکی یا دیجیتال مانند Pinterest است که به عنوان روح یک کالکشن عمل می‌کند. طراح روی آن تصاویر الهام‌بخش، پالت‌های رنگی، نمونه‌های پارچه، کلمات کلیدی و هر چیزی که حال و هوای کانسپت مورد نظرش را منتقل کند، جمع‌آوری می‌کند. مود برد به حفظ انسجام و جهت‌دهی خلاقیت در طول فرآیند طراحی کمک شایانی می‌کند.

12.کتابچه نمونه‌های پارچه (Fabric Swatch Book)

یک طراح حرفه‌ای باید پارچه‌ها را بشناسد. داشتن مجموعه‌ای از نمونه‌های پارچه به طراح کمک می‌کند تا هنگام طراحی، جنسیت، وزن، ریزش و بافت پارچه مورد نظرش را به صورت فیزیکی لمس کند. این درک فیزیکی مستقیما بر نحوه به تصویر کشیدن آن پارچه در طراحی تاثیر می‌گذارد. دیدن اینکه یک ساتن چگونه نور را بازتاب می‌دهد یا یک پارچه پشمی چگونه چین می‌خورد، به تصویرسازی واقع‌گرایانه‌تر کمک می‌کند.
برای شناخت بیشتر انواع پارچه و جنسیت‌سازی آن‌ها پیشنهاد ما به شما تهیه دوره رنگ شناسی و جنسیت لباس است.

13.تبلت گرافیکی (Graphics Tablet)

ابزاری مانند تبلت‌های Wacom که به کامپیوتر متصل می‌شوند یا iPad Pro که به تنهایی عمل می‌کند، پل ارتباطی بین طراحی دستی و دنیای دیجیتال هستند. قلم‌های حساس به فشار این تبلت‌ها، حس طراحی با مداد یا قلم‌موی واقعی را شبیه‌سازی می‌کنند و به طراح اجازه می‌دهند با همان ظرافت و کنترل، مستقیما در نرم‌افزار طراحی کند.

به نقل از digitalfashionpro :

14.نرم‌افزارهای تصویرسازی (Procreate & Adobe Photoshop)

• Procreate 
این اپلیکیشن که منحصرا برای iPad است، به دلیل سادگی و قدرت بی‌نظیر قلم‌موهایش، به محبوب‌ترین ابزار برای تصویرگران مد دیجیتال تبدیل شده است. ایجاد بافت، ترکیب رنگ و طراحی سریع و روان در آن بسیار لذت‌بخش است.

• Adobe Photoshop
فتوشاپ ابزاری قدرتمند برای رندرینگ دیجیتال، نقاشی، اضافه کردن بافت‌های واقعی پارچه از طریق عکس و اصلاح نهایی تصویرسازی‌هاست. قابلیت کار با لایه‌ها، دست طراح را برای ویرایش و آزمون و خطا کاملا باز می‌گذارد.
نرم‌افزارهای پیشرفته‌تر CAD (Computer-Aided Design) مانند Clo3D و Marvelous Designer حتی به طراحان اجازه می‌دهند تا لباس‌ها را به صورت سه بعدی شبیه‌سازی کرده و ببینند که پارچه‌های مختلف چگونه روی یک آواتار مجازی حرکت می‌کنند و به نظر می‌رسند.

سخن پایانی

همانطور که دیدیم، دنیای طراحی لباس مجموعه‌ای غنی از ابزارهای سنتی و مدرن را در بر می‌گیرد. از سادگی یک مداد و کاغذ که محل تولد ناب‌ترین ایده‌هاست تا پیچیدگی نرم‌افزارهای سه‌بعدی که آینده‌ی مد را شکل می‌دهند، هر ابزار نقشی منحصربه‌فرد و غیرقابل جایگزین دارد. یک طراح لباس موفق، هنرمندی است که نه تنها خلاقیت و دید هنری دارد، بلکه به ابزارهای خود مسلط است و می‌داند در هر مرحله از فرآیند خلاقیت، از کدام وسیله برای رسیدن به بهترین نتیجه استفاده کند.

سوالات متداول

۱) برای شروع طراحی لباس حداقل چه ابزارهایی لازم است و چه زمانی سراغ ابزارهای پیشرفته بروم؟
برای آغاز، یک اسکچ‌بوک با کاغذ مناسب ماژیک، مجموعهٔ مدادهای HB و 2B، پاک‌کن خمیری و وینیل، خط‌کش منحنی فرانسوی و یک فیگور آمادهٔ کروکی کافی است. پس از تسلط بر اتود زدن فیگور و فلت‌پترن‌های ساده، به‌تدریج ماژیک‌های الکلی برای رندرینگ، آبرنگ/گواش برای جنسیت‌سازی پارچه، و سپس ابزار دیجیتال (تبلت گرافیکی و نرم‌افزارهایی مانند Procreate یا Photoshop) را اضافه کنید.

۲) تفاوت مدیوم‌ها در تصویرسازی چیست و هرکدام برای کدام جنس پارچه مناسب‌ترند؟
ماژیک الکلی برای گرادیان نرم، حجم‌دهی و درخشش ساتن یا چرم مات ایده‌آل است. آبرنگ به‌دلیل شفافیت، افت‌وتاب حریر، شیفون و ارگانزا را واقع‌نما نشان می‌دهد. گواش به‌خاطر پوشانندگی، رنگ‌های تخت و پارچه‌های ضخیم‌تر (ژاکارد، تویید) را بهتر نمایش می‌دهد. ترکیب ماژیک + مدادرنگی حرفه‌ای برای افزودن تکسچر ظریف جین، بافت بافتنی یا چاپ پارچه توصیه می‌شود.

۳) فیگور طراحی لباس (Fashion Croquis) و مودبُرد چه کمکی به یک کالکشن می‌کنند؟
کروکی استاندارد با تناسبات یکسان، سرعت اتود و یکپارچگی بصری کالکشن را بالا می‌برد و خط یقه، حلقه آستین و دِراپه‌ها را دقیق‌تر منتقل می‌کند. مودبُرد نیز با تجمیع رفرنس‌های تصویری، پالت رنگ، سواچ پارچه و کلیدواژه‌ها، «بریف» مفهومی پروژه را تثبیت می‌کند و از پراکندگی ایده‌ها در مراحل توسعهٔ طرح جلوگیری می‌نماید.

۴) چه زمانی از ابزار دیجیتال استفاده کنم و مزیت آن نسبت به طراحی دستی چیست؟
پس از تسلط بر اصول دستی، ورود به دیجیتال مزیت‌هایی مانند لایه‌بندی، ادیت غیرمخرب، افزودن تکسچر واقعی و خروجی سریع برای ارائه دارد. تبلت‌های حساس به فشار (Wacom یا iPad) حس قلم واقعی را شبیه‌سازی می‌کنند و برای رندرینگ، واریانت رنگی و اصلاحات لحظه‌ای ایده‌آل‌اند. در مرحلهٔ پیش‌تولید، نرم‌افزارهای CAD/۳بعدی (مثل Clo3D/Marvelous Designer) امکان شبیه‌سازی فیت و ریزش پارچه روی آواتار را فراهم می‌کنند.

۵) خط‌کش منحنی فرانسوی و میز نور در کدام بخش‌های کار حیاتی‌اند؟
منحنی فرانسوی برای ترسیم منحنی‌های ساختاری (یقه، حلقه آستین، برش پرنسسی) در اسکچ و فلت‌پترن دقت هندسی می‌دهد و از اعوجاج دستی جلوگیری می‌کند. میز/پد نوری برای کلین‌آپ خطوط، انتقال کروکی پایه به شیت‌های متعدد و یکدست‌سازی کانتور طرح‌ها ضروری است و زمان آماده‌سازی شیت‌های ارائه را به‌طور محسوسی کاهش می‌دهد.

۶) کتابچهٔ نمونه پارچه (Fabric Swatch Book) چرا ضروری است و چطور از آن در رندرینگ استفاده کنم؟
سواچ واقعی، اطلاعات لمسی دربارهٔ وزن، ریزش، بافت و درخشندگی می‌دهد؛ این داده مستقیماً کیفیت رندر را ارتقا می‌دهد. پیش از تصویرسازی، رفتار نور روی سواچ را بررسی کنید، جهت بافت/راه پارچه را در اسکچ لحاظ کنید و در رنگ‌گذاری، اشباع و هایلایت را با رفرنس واقعی هماهنگ کنید. ثبت یادداشت‌های فنی کنار هر سواچ (ترکیب الیاف، گرماژ، پیشنهاد آستر) به تصمیم‌های طراحی و تولید کمک می‌کند.