لیست کامل تمامی لوازم مورد نیاز خیاطی؛ معرفی و کاربرد هرکدام
معصومه محمدی
نویسندهدسته بندی :
در خیاطی از وسایل و تجهیزات متنوعی استفاده می‌شود که هر یک از آنها نقش اساسی در کیفیت انجام کار دارند. لیستی که در ادامه برای شما آورده‌ایم، شامل لوازم و تجهیزات مورد نیاز برای شروع خیاطی از پایه است و به شما کمک می‌کند تا پیش نیاز‌های لازم و اصلی برای دوخت لباس را […]
در خیاطی از وسایل و تجهیزات متنوعی استفاده می‌شود که هر یک از آنها نقش اساسی در کیفیت انجام کار دارند. لیستی که در ادامه برای شما آورده‌ایم، شامل لوازم و تجهیزات مورد نیاز برای شروع خیاطی از پایه است و به شما کمک می‌کند تا پیش نیاز‌های لازم و اصلی برای دوخت لباس را در خانه و محیط کار داشته باشید.
اگر روی شغل خیاطی به عنوان حرفه‌ی اصلی و دائمی خود سرمایه‌گذاری کرده‌اید و پیشرفت در آن برایتان مهم است، تا پایان این مقاله از دوخت برتر همراه ما باشید تا با انواع لوازم خیاطی آشنا شوید.
برای شروع خیاطی چه وسایلی را باید تهیه کنیم؟
اولین قدم شروع خیاطی، شناخت وسایل ضروری و مهم آن است. اگر لوازم خیاطی به صورت کامل فراهم باشد، روند خیاطی به تعویق نمی‌افتد و سرعت کارتان بالا می‌رود. انتخاب میز و صندلی استاندارد نیز می‌تواند از بروز مشکلات و دردهای ناشی از نشستن غیر استاندارد جلوگیری کند.
معمولا لیست لوازم مورد نیاز برای شروع خیاطی در آموزشگاه‌ها یا دوره‌های آموزش خیاطی رایگان، از پایه به شما اعلام می‌شود. ما هم در ادامه این مطلب، لیست وسایل خیاطی را به همراه کاربرد هر یک از آنها آورده‌ایم تا راحت‌تر در این مسیر گام بگذارید.
نکات مهم در خرید انواع لوازم خیاطی
- بهتر است با کاربرد هریک از لوازم خیاطی آشنا باشید.
- قبل از خرید، لیست کاملی از وسایل مورد نیاز خود را تهیه کنید.
- از مربی خود یا افرادی که می‌دانید در این زمینه تخصص کافی دارند کمک بگیرید.
- اگر بودجه کمی دارید، فقط لوازم ضروری و مورد نیاز برای شروع خیاطی را تهیه کنید.
معرفی لیست کامل وسایل خیاطی
لیستی که در ادامه مشاهده می‌کنید، جهت راحتی شما در هنگام خرید فراهم شده است تا هیچ یک از موارد را فراموش نکنید. البته در ادامه مطلب به طور کامل در رابطه با کاربرد هر یک از لوازم توضیح داده‌ایم تا با اطلاع کامل از کاربردشان تصمیم به خرید بگیرید.
| شماره | لوازم مورد نیاز برای شروع خیاطی |
| 1 | سوزن |
| 2 | سوزن ته گرد |
| 3 | جای سوزن |
| 4 | بشکاف |
| 5 | اتو و میز اتو |
| 6 | انگشتانه |
| 7 | کاغذ الگو |
| 8 | قیچی خیاطی |
| 9 | متر |
| 10 | صابون خیاطی و خودکار حرارتی |
| 11 | متر |
| 12 | خط‌کش جزوه نویسی |
| 13 | خط‌کش تی |
| 14 | خط‌کش مولر |
| 15 | خط‌کش شمشیری |
| 16 | خط‌کش پیستوله یا فرانسوی |
| 17 | خط‌کش گرنل یا گرزی |
| 18 | خط‌کش مدل گونیا |
| 19 | خط‌کش اشل |
| 20 | چسب کاغذی، نواری و ماتیکی |
| 21 | رولت خیاطی |
| 22 | لایی لباس |
| 23 | نخ |
سوزن
سوزن انواع مختلفی دارد که در طول زمان هیچ کدام از انواع آن کنار گذاشته نشده است که امروزه نوع دستی و چرخ خیاطی آن رایج است. لازم به ذکر است که، شماره سوزن که میزان ضخامت آن را نشان می‌دهد با توجه به نوع پارچه انتخاب می شود.
سوزن ته گرد
این نوع سوزن برای علامت‌گذاری روی پارچه و متصل کردن قسمتهای مختلف، قبل از انجام دوخت استفاده می‌شود؛که دو نوع مرواریدی و ساده آن در بازار موجود است. توصیه می‌شود هنگام خرید کیفیت آن را بررسی کنید تا در زمان استفاده پارچه دچار آسیب نشود. همچنین بهتر است از سوزن ته‌گرد برای پارچه‌های خیلی نازک مانند ابریشم استفاده نکنید. چرا که با هر بار سوراخ کردن پارچه، اثر آن با چشم قابل رویت است.
جای سوزن
جای سوزن یک توپ پارچه‌‌ای است که می‌توانید تعداد زیادی سوزن و سنجاق را به آن وصل کنید. از آنجایی که برداشتن تک تک سوزن‌ها از روی میز کار سختی است و در میان شلوغی‌ها گم می‌شوند، پیشنهاد می‌کنیم خرید جای سوزن را در اولویت قرار دهید.
بشکاف
از جمله لوازم مورد نیاز برای خیاطی، بشکاف است. اگر قسمتی از پارچه را به اشتباه دوخته باشید، به کمک بشکاف می‌توانید لبه‌های آن را از هم باز کنید. از بشکاف برای باز کردن جا دکمه نیز استفاده می‌شود.
توجه داشته باشید که قیچی جایگزین مناسبی برای بشکاف در باز کردن جاد دکمه و نخ دوخته شده نیست زیرا باعث آسیب رسیدن به پارچه می‌شود.
اتو و میز اتو
اتو عضو جدانشدنی تمام افراد برای داشتن یک استایل تمیز و آراسته است؛ و درخیاطی نیز جایگاه خاصی دارد. خیاط‌ها در شغل خود از دو نوع اتو استفاده می‌کنند. اتوی بخار که نوع مخزن دار آن در خیاطی کاربرد بیشتری دارد و اتوی سرد که وزن بیشتری نسبت به اتوهای بخار دارد و بعد از استفاده اتوی بخار برای تثبیت و حفظ فرم لباس در جاهای مختلف از آن استفاده می‌شود. در ادامه به چند مورد از ویژگی‌های اتو بخار اشاره می‌کنیم:
- اتوکشی و برطرف کردن چروک‌های پارچه به منظور برش دقیق‌تر
- ایجاد خط تا در لبه پارچه برای اتصال زانفیکس
- اتو زنی درزها برای باز شدن پارچه
- داخل انداختن قسمتهای زیرین پارچه
میز اتو نیز از دیگر وسایل کاربردی در خیاطی است که با توجه به فضای موجود در خانه و کارگاه خریداری می‌شود. میز اتو در مدل‌های بسیار متنوع یافت می‌شود ولی برای حفظ سلامتی، راحتی و سهولت در امر اتو کشی لباس‌ها، انتخاب درست از لحاظ ارتفاع مناسب میز، سبک بودن میز به دلیل جابه‌جایی، نسوز و ضد رطوبت بودن جنس روکش میز از اهمیت بالایی برخوردار است.
بهترین انتخاب در میان انواع لوازم خیاطی و کاربرد‌های آن، خرید اتو بخار و میز اتوی ساده به همراه میز اتوی مخصوص آستین است.
انگشتانه
برای قسمت‌هایی از پارچه که می‌خواهید آن را با دست بدوزید، بهتر است از انگشتانه استفاده کنید. این وسیله قدرت بیشتری به شما در زمان فشار آوردن به سوزن می‌دهد و از قرمزی پوست جلوگیری می‌کند.
انگشتانه در سه مدل فلزی، چرمی و پلاستیکی قابل تهیه است.
کاغذ الگو
پیش از اینکه فرایند دوخت لباس انجام شود، باید مدل‌سازی اولیه و برش آن را روی کاغذ الگو انجام دهید.
در کل سه مدل کاغذ الگو داریم که می‌توانید بسته به راحتی خودتان از آن استفاده کنید:
- کاغذ سفید
- کاغذ روغنی
- کاغذ پوستی
قیچی خیاطی
خرید قیچی تیز برای برش‌های راحت و صاف بر روی پارچه ضروری است. یکی از ویژگی‌های لازم برای خرید قیچی خیاطی، تیزبودن و سبک بودن آن برای جلوگیری از خستگی دست است. لازم به ذکر است که، انتخاب قیچی نامناسب برای خیاطی باعث برش ناهموار، خستگی دست و ریزش پارچه می‌شود. البته برای برش کاغذ الگو و دیگر کارها بهتر است قیچی جداگانه‌ای تهیه شود.
متر
یکی از مهم‌ترین لوازم خیاطی، متر است. از متر برای اندازه‌گیری اندام‌ها و پارچه استفاده می‌شود. توصیه می‌شود که این خط کش انعطاف پذیر را همیشه در جعبه ابزارخیاطی خود داشته باشید.
صابون خیاطی و خودکار حرارتی
صابون خیاطی رنگ‌های مختلفی دارد که از آن به عنوان راهنما برای علامت‌گذاری درزها و ردیابی الگوهای پارچه استفاده می‌شود. صابون خیاطی انواع مختلف مانند مدادی و گچی دارد که ممکن است در طی استفاده شکسته یا خرد شود. اما استفاده از خودکارهای حرارتی ساده تر است، رد و علامت ایجاد شده از این خودکارها بر روی پارچه با استفاده از حرارت بالای اتو از بین می‌رود و مشکل شکستن یا خورد شدن ندارد.
خط کش‌ها
از دیگر ابزارهای مهم خیاطی می‌توان به خط‌کش اشاره کرد. البته خط کش‌های خیاطی دارای اشکال متفاوتی هستند و با توجه به شکلی که دارند کاربرد آنها متفاوت است. در ادامه با برخی از انواع خط‌کش آشنا می‌شویم:
·خط‌کش جزوه نویسی
این خط کش برای افراد تازه کار و افرادی که تسلط کافی درکشیدن الگو ندارند گزینه مناسبی است. خط کش جزوه نویسی خیاطی، مانند یک شابلون است که روی آن انواع مختلف الگوها طراحی شده و می‌توان با استفاده از این شابلون الگوی اولیه را روی پارچه رسم کرد.
·خط‌کش تی
این خط‌کش مانند حرف انگلیسی T طراحی شده است که در قسمت بالای آن یک نقاله قرار دارد و به شما این امکان را می‌دهد زاویه مورد نظر خود را در روی الگو یا لباس طراحی کنید.
·خط کش مولر
یکی از پرکابردترین خط‌کش‌ها در خیاطی است. این خط‌کش برای رسم منحنی خطوط آستین، دامن، آستین کتی و به طور کلی منحنی‌های ملایم کاربرد دارد. ظاهر این خط کش مانند خط کش معمولی است، با این تفاوت که یک سمت آن به صورت محدب طراحی شده است.
·خط کش شمشیری
این خط‌کش ظاهری مانند شمشیر دارد که به دلیل مدرج بودن دو سمت خط‌کش، برای اندازه‌گیری و رسم خطوط مناسب است. از این خط‌کش برای رسم منحنی کنار شلوار و دامن استفاده می‌شود.
·خط کش پیستوله یا خط کش فرانسوی
این نوع خط‌کش دارای اضلاع منحنی است و نسبت به خط کش‌های معمولی ظاهر متفاوتی دارد. این خط کش از منحنی‌های بزرگ و کوچک تشکیل شده و در ابعاد و اشکال متفاوتی موجود است، بنابراین خیاط‌ها باید چند نمونه از آن داشته باشند. از این خط‌کش در رسم الگوی یقه، انحنای لباس، گودی گردن و رسم ساسون استفاده می‌شود.
·خط کش گرنل یا گرزی
خط کش گرنل نوعی خط کش منحنی شکل است که این انحنا در یک سمت دیده می‌شود و از آن برای رسم انحنای فاق و ران شلوار در الگو استفاده می‌شود.
·خط کش مدل گونیا
یکی از پرکاربردترین خط کش‌ها در خیاطی، خط‌کش مدل گونیا است. این خط کش در دو مدل محدب و مقعر با توجه به مدل الگو مورد استفاده قرار می‌گیرد. که خط کش گونیا مقعر دارای دو ضلع صاف و یک ضلع فرو رفته است که در رسم انحنای سجاف، یقه و برش‌های حلقه آستین مورد استفاده قرار می‌گیرد و خط کش گونیا محدب دارای دو ضلع صاف و یک ضلع برآمده است که از آن برای رسم الگوی فاق شلوار و حلقه آستین استفاده می‌شود.
·خط‌کش اشل
این خط‌کش از نظر ظاهری شبیه به گونیا است. این خط‌کش برای آموزش الگوی یک دوم استفاده می‌شود.
چسب کاغذی، نواری و ماتیکی
از چسب‌ها در الگو برای بستن پنس‌ها یا وصل کردن چند تکه الگو به یکدیگر استفاده می‌شود.
رولت خیاطی
رولت خیاطی از لبه‌های نسبتا تیز برای انتقال طرح به کاغذ و پارچه کاربرد دارد. شما می‌توانید مدل‌های فلزی و چوبی آن را بسته به نیازتان تهیه کنید.
لایی لباس
از لایی لباس برای بالا بردن دوام و استحکام پارچه در بخش‌های مختلف استفاده می‌شود. لایی لباس شامل مدل‌های مختلفی است که در ادامه به آنها اشاره کرده‌ایم.
- لایی ارگانزا
- لایی حریر
- لایی چسب
نخ
انواع نخ هم مانند سوزن یکی دیگر لوازم اصلی، برای شروع خیاطی است که مدل‌های متفاوتی دارد. بهتر است با توجه به رنگ و جنس پارچه نخ را انتخاب کنید. در ادامه چهار مدل نخ اصلی را معرفی می‌کنیم.
- نخ مخصوص درز دوزی
- نخ کوک
- نخ رودوزی
- نخ اورلوک
میزبرش
میزبرش یکی از کاربردی‌ترین و ضروری‌ترین وسایل برای هر خیاط است. از این میز برای رسم، برش الگو و پارچه استفاده می‌شود. لازم است این میز به عنوان یک فضای کار مناسب، دارای ابعاد استاندارد و سطح صاف باشد تا بتوان پارچه و الگو را به راحتی روی آن برش زد. همچنین مقاومت و قابلیت تنظیم ارتفاع آن از نکته‌هایی است که در موقع خرید باید رعایت شود. یک میز برش خوب دارای فضای نگهداری لوازم خیاطی است که این مزیت در طول زمان باعث راحتی کار و افزایش بهره‌وری می‌شود.
سخن پایانی
پس از شناخت لوازم مورد نیاز برای خیاطی، نوبت به خرید یک چرخ خیاطی خوب و با کیفیت می‌رسد. خوشبختانه دوخت برتر لیستی از بهترین چرخ خیاطی ها برای افراد مبتدی را در محتوایی جداگانه برای شما معرفی کرده است.
اگر به دنبال شروع یک ماجراجویی جذاب در دنیای خیاطی هستید و تجربه قبلی ندارید، پیشنهاد می‌کنیم یادگیری خود را با دوره‌ی رایگان آموزش نازک دوزی شروع کرده و پس از آن، نسبت به خرید لوازم خیاطی مناسب اقدام کنید.
معصومه محمدی
نویسندهمعصومه محمدی القار مدیر مجموعه دوخت برتر در زمینه‌ی آموزش طراحی و دوخت است. بیش از ۱۰۰ کتاب آموزشی در شاخه طراحی و دوخت، طی ۲۵ سال سابقه درخشان ایشان به عنوان دبیر آموزش و پرورش تالیف شده است که هدف والای الگو کشی آسان‌تر، و ایجاد اشتغال برای هنرجویان را در بر دارد.
