معرفی بهترین کتاب‌ها‌ی مد و فشن که هر طراح لباسی باید بخواند

مطالعه، همیشه یکی از بهترین و اصلی‌ترین راه‌ها برای کسب اطلاعات در زمینه‌های مختلف بوده است. شما می‌توانید با مطالعه درباره‌ی موضوع مورد علاقه‌تان باعث رشد و پیشرفت خود در آن زمینه شوید. در دنیای مد و فشن نیز مطالعه‌ی کتاب‌های مطرح این حوزه می‌تواند باعث تبدیل شدن شما به یک طراح مد آگاه شود.
اکثر طراحان مد و لباس برجسته‌ی دنیا، دلیل پیشرفت خود در دنیای فشن را مطالعه‌ی کتاب‌هایی با موضوع هنر و فشن دانسته‌اند. در واقع دانستن تاریخ فشن در دنیا و چگونگی به وجود آمدن فشن و همچنین عوامل مربوط به آن امری ضروری برای هر طراح است.

بهترین کتاب‌ها در دنیای مد و فشن

دوخت برتر در این مقاله سعی دارد مهم‌ترین و پرکاربردترین کتاب‌ها در حوزه‌ی مد و فشن را معرفی کند. چنانچه شما نیز قصد دارید تا در آینده به یک طراح مد و لباس حرفه‌ای تبدیل شوید و یا می‌خواهید به اطلاعات خود درمورد فشن اضافه کنید، پیشنهاد می‌کنیم در ادامه‌ی این مقاله با ما همراه باشید.

1_ کتاب تاریخ هنر ارنست گامبریج

اگر از دوستداران هنر باشید حتما نام کتاب تاریخ هنر از ارنست گامبریج با ترجمه‌ی علی رامین به گوش شما خورده است. کتاب تاریخ هنر، مهم‌ترین منبع الهام برای تقویت سواد بصری شما و داشتن ایده‌های متعدد و مربوط به هنر است. مطالعه‌ی این کتاب می‌توند یکی از منابع الهام شما در به کار بردن جزئیات مربوط به طرح‌هایتان باشد.

کتاب تاریخ هنر برای بیش از چهار دهه پرفروش‌ترین کتاب جهان بوده است و با توجه به روان بودن این کتاب از لحاظ نوشتاری، خوانندگان در هر سن و سال و با هر پیشینه‌ای که داشته باشند می‌توانند به راحتی با این کتاب ارتباط برقرار کنند. همچنین کتاب تاریخ هنر در لیست صد کتاب برتر غیر داستانی نیویورک تایمز می‌باشد و در سال‌های اخیر این کتاب مجددا به روز رسانی شده و کیفیت تصاویر به کار رفته در آن بهبود یافته است. چنانچه قصد کسب اطلاعات در زمینه‌ی تاریخ هنر را دارید خواندن این کتاب را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

مطالب این کتاب کمک شایانی در به کارگیری جزئیات رویدادها در کانسپت‌های شما می‌کند. قسمتی از کتاب تاریخ هنر گامبریج به این شکل است ( نمی‌دانیم که هنر چگونه آغاز شده است، همان گونه که نمی‌دانیم زبان چگونه آغاز شده است. اگر معنای هنر را فعالیت هایی چون ساختن معابد و خانه‌ها، آفریدن تصویرها و تندیس‌ها، یا بافتن نقش و نگارها بدانیم، هیچ مردمی در هیچ نقطه از جهان نیستند که عاری از هنر باشند، ولی اگر مرادمان از هنر گونه‌ای از تجملات زیبا، اشیاء روح نواز موزه‌ها و نگارخانه‌ها با تزئینات گران‌بهای مهمانخانه‌ها و جز این‌ها باشد، باید بدانیم که واژه‌ی هنر به این مفهوم دیرزمانی از تداولش نمی‌گذرد و بسیاری از بزرگ‌ترین معماران، نقاشان و مجسمه سازان روزگاران گذشته هیچ‌گاه تصوری از آن در ذهن نداشته‌اند).

2_ کتاب هنر رنگ ایتن

کتاب هنر رنگ ایتن یا رنگ شناسی ایتن، اثر یوهانس ایتن با ترجمه‌ی عربعلی شروه یکی از اصلی‌ترین کتاب‌ها در حوزه‌ی رنگ شناسی است. ایتن در این کتاب سعی دارد با زبان ساده تئوری رنگ‌ها را توضیح دهد و به رشد دانش رنگ ‌شناسی شما کمک کند.

خواندن این کتاب برای افرادی که در رشته‌های هنری با انواع رنگ‌ها سر و کار دارند امری ضروری است و رنگ شناسی جزو اولین و اصلی‌ترین مهارت‌هایی است که طراحان مد و لباس باید با آن آشنایی داشته باشند. یوهانس ایتن در کتاب هنر رنگ خود اینگونه می‌گوید (جهان بدون رنگ چه خواهد بود؟ آمیزه‌ای کدر و سرد از اشکال عاری از معنای واقعی). 

یوهانس ایتن بر این باور است که رنگ زندگی است زیرا دنیای بدون رنگ مرده به نظر می‌رسد. همان‌طور که شعله نور می‌آفریند، نور هم ‌رنگ را می‌سازد. همچنان‌ که آهنگ صدا به کلمات رنگ و جلا می‌دهد، رنگ، آوایی روحانی را به شکل القا می‌کند.

کتاب هنر رنگ ایتن از انتشارات یساولی است و بیش از دویست صفحه دارد و مباحث مهمی همچون کنتراست‌های هفتگانه رنگ، کنتراست تیره و روشن، کنتراست سرد و گرم و مکمل، ترکیب رنگ، فرم و رنگ، فیزیک رنگ، هماهنگی رنگ‌ها و دایره‌ی دوازده گانه رنگ را در خود جای داده است.همچنین در سایت tarh2tarh مفهوم دیگری از آموزش های این کتاب بررسی شده است:

3_ کتاب فشن ربکا آرنولد

اگر با دنیای مد و فشن آشنا باشید احتملا کتاب فشن، نوشته‌ی ربکا آرنولد با ترجمه‌ی منظر محمدی را می‌شناسید. این کتاب که حدودا 200 صفحه دارد به فرم بسیار خاصی از فشن اشاره می‌کند و آن مد مربوط به لباس است. در بیشتر کتاب‌های حوزه‌ی فشن پراکنده گویی شکل گرفته که موجب حواس‌پرتی و گمراهی از مضمون اصلی کتاب می‌شود اما در این کتاب از گسترده کردن موضوعات پرهیز شده و تمامی مطالب بر پایه حقایق و به صورت مختصر و مفید ارئه شده.

اگر به دنبال کسب دانشی مفید در زمینه ی تاریخچه مد و فشن و گرایشات برجسته‌ی آن هستید، ما کتاب فشن اثر ربکا آرنولد را به شما پیشنهاد می‌کنیم. در بخشی از مقدمه‌ی کتاب فشن آمده است (فشن نه صرفا لباس است و نه صرفا مجموعه ای ایماژ، بلکه جلوه‌ای پویا از فرهنگ مادی و بصری است که نقش مهمی در زندگی اجتماعی و فرهنگی ایفا می‌کند. فشن از بازوهای اقتصادی مهم جهان است، جزء ده صنعت مهم در کشورهای توسعه یافته است. فشن به بدن‌های ما و نحوه نگاه ما به بدن دیگران شکل می‌دهد.

می‌توان از آن چون ابزاری خلاق برای بیان هویت‌های متفاوت یا برعکس، برای تحمیل معیاری از زیبایی و مقبولیت به همه بهره گرفت. مسائل اخلاقی و عرفی مهمی را برمی‌انگیزد و با هنرهای زیبا و فرهنگ عامه در ارتباط است. این کتاب فشن غربی را همچون صنعت مسلط فشن بررسی می‌کند، اما در این سلطه نیز تردید می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه دیگر نظام‌های فشن در کنار آن تکامل و با آن همپوشانی یافته‌اند.

 خواننده را با عرصه‌های به هم پیوسته صنعت فشن آشنا می‌کند؛ نشان می‌دهد که فشن چگونه دیزاین می‌شود، ساخته می‌شود و به فروش می‌رسد و ارتباط آن را با زندگی اجتماعی و فرهنگیمان بررسی می‌کند).

4_ کتاب تاریخ لباس روت ترنر ویل کاکس

کتاب تاریخ لباس که با عنوان 5000 سال پوشاک زنان و مردان جهان نیز شناخته می‌شود، اثری از روت ترنر ویل کاکس با ترجمه‌ی شیرین بزرگمهر است که توسط نشر توس منتشر شده است. این کتاب علاوه بر اینکه یکی از اصلی‌ترین منابع برای دانشجویان و هنرجویان رشته‌های مربوط به مد و فشن است، می‌تواند منبع خوبی برای کسب آگاهی سایر علاقه‌مندان این حوزه نیز باشد.

 این کتاب به معرفی نوع پوشش و تاریخ لباس‌های جهان از جمله تمدن‌های ایران، مصر، کشورهای اروپایی دوران قدیم و… می‌پردازد. مطالعه در مورد تاریخ پوشاک جهان به طراحان لباس کمک می‌کند تا منابع الهام گسترده‌تری هنگام طراحی داشته باشند.
بخشی از کتاب تاریخ لباس؛ (سیاه، رنگ غالب در لباس مردان و زنان بود که در پارچه‌های گران‌بهایی چون مخمل و ساتن به کار می‌رفت. این لباس‌ها تزیین‌هایی از طلا و نقره داشت. استفاده از پارچه‌های کتان لطیف و تافته‌های سفید برای سر آستین‌ها و یقه، از تیرگی لباس می‌کاست.

گرچه لباس سفید کمتر پوشیده می‌شد، ولی در صورت استفاده از آن، یقه و سر آستین‌ها را به رنگ قرمز یا صورتی برمی‌گزیدند. تمامی پوشاک زنان با جواهر، به ویژه مروارید تزیین می‌یافت. مردان زنجیرهای سنگین از طلا به گردن می‌آویختند. بند کفش‌های مردانه، بزرگ و تبدیل به گل یا پاپیون شد و نام گل کفش به خود گرفت. پیراهن زنان بلند بالا با بالاتنه‌ای چسبان بود که در جلو به شکل سه گوشه ای نوک تیز درمی‌آمد.

 یقه ها چون دوره گذشته چین‌دار بود و در حاشیه‌اش تور دوخته می‌شد. قسمت‌های جلو و پشت دامن کاملا تخت و صاف و بدون برجستگی و دو طرف آن دارای برجستگی زیاد شد. به طوری که عرض دامن برابر با قد دامن گردید).

5_ هشت هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی

یکی از پرطرفدارترین کتاب‌ها در میان اهالی فشن، کتاب هشت هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی اثر مهرآسا غیبی از انتشارات هیرمند است. این کتاب به طور کامل پوشش دوران باستان تا دوره اسلامی را توضیح می‌دهد و در کنار ویژگی‌های پوششی خاص هر دوره، چکیده‌ای از تاریخ آن دوره را نیز بازگو می‌کند تا تاثیراتی که اتفاقات و وقایع هر دوره روی پوشش جوامع میگذاشته به طور کامل حس شود.

این کتاب پس از انتشار با بازخورد خوبی از سوی هنریون مواجه شد و موفق به کسب جایزه‌های متعددی از جمله جایزه‌ی تقدیری کتاب سال 1386 و جایزه‌ی کتاب سال 1385 شد. این کتاب متشکل از سیزده بخش است که شش بخش نخست درباره‌ی پوشاک باستانی و هفت بخش پایانی درباره‌ی پوشاک اسلامی است.

همچنین بخش اول این کتاب به پوشش‌های اولیه با استفاده از عناصر طبیعی می‌پردازد، بخش دوم به پوشش ساکنان فلات ایران و اقوام غالب علی ‌الخصوص ایلامیان اشاره دارد، بخش سوم درباره‌ی پوشش آریایی‌ها که شامل قوم‌های ماد و پارس می‌شود گفته شده، در بخش چهارم به پوشش سلوکیان، بخش پنجم به پوشش پارت‌ها یا اشکانیان و بخش ششم به پوشش ساسانیان اشاره شده است. از بخش هفتم تا بخش پایانی کتاب نیز به پوشش اعراب در عصر اسلام و دوره‌های مختلف اسلامی اشاره شده است.
در بخشی از کتاب هشت هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی گفته شده؛ (انسان در آغاز آفرینش نیازی به پوشش تن و سر نداشته است، زیرا بدنش پوشیده از مو بوده؛ ولی در نتیجه ی تکامل و کم شدن موهای روی پوست بدن، که به لحاظ تاثیر اوضاع طبیعی رخ داده بود، احساس نیاز به پوشاندن تن و سر برای دفاع از خود در مقابل گرما و سرما و سایر عوامل طبیعی در او قوت گرفت).

کتاب‌های مربوط به فشن در حوزه‌های مختلف

در ادامه به معرفی تعدادی دیگر از کتاب‌های مربوط به فشن در حوزه‌های مختلف پرداختیم:

کتاب‌های مربوط به فشن در رابطه با مبانی بصری

• مبانی طراحی لباس، اعظم عابدینی
• سواد بصری در پوشاک، دکتر مریم مونسی سرخه و سارا حسین‌زاده قشلاقی
• مبانی سواد بصری، دونیس اِداندیس، ترجمه‌ی مسعود سپهر

شاید این دوره‌ آموزش طراحی لباس نیز برای شما مفید باشد: دوره طراحی لباس و خلاقیت دوخت برتر

کتاب‌های مربوط به فشن در حوزه‌ی ترمینولوژی (درک معانی اصطلاحات فشن)

• فرهنگ‌نامه‌ی تصویری مد، گروه فشنری، ترجمه‌ی آرزو اسکندری

شاید این مقاله نیز برای شما مفید باشد: اصطلاحات مد و فشن

کتاب‌های مربوط به فشن در حوزه‌ی تاریخ فشن

• دایرة المعارف مصور مد
• تاریخ فشرده‌ی پوشاک و فشن، جیمز لور، ترجمه‌ی منظر محمدی

کتاب‌های مربوط به فشن در حوزه‌ی گرایش‌های فشن

• گرایش‌های طراحی لباس، مایری مکنزی، ترجمه‌ی آیدا تدین

شاید این مقاله نیز برای شما مفید باشد: اصطلاحات طراحی لباس

کتاب‌های مربوط به فشن در حوزه‌ی شروع کسب و کار

• راهنمای کسب و کار مد، گروه فشنری، ترجمه‌ی ساغر نیک‌گه
• راهنمای نهایی برندسازی، دیوید کودامو، ترجمه‌ی مینا امان‌الله‌پور

پیشنهاد ما برای شروع این کار، دوره کسب درآمد از خیاطی می‌باشد که صفر تا صد این مسیر را به شما آموزش داده است.

کتاب‌های مربوط به فشن در حوزه‌ی پارچه شناسی

• فرهنگ‌نامه تصویری منسوجات، گروه فشنری، ترجمه‌ی اکرم ابراهیم‌بیکی چیمه و مهسا فکری

مسیر مطالعه‌ی ۶ هفته‌ای (از پایه تا حرفه‌ای)

هفته ۱: تاریخ هنر – گامبریج → تقویت سواد بصری (روزانه 30 دقیقه + 10 دقیقه اسکیس از آثار)
هفته ۲: هنر رنگ – ایتن → تمرین ۷ کنتراست رنگ (هر روز یک تمرین کوچک)
هفته ۳: فشن – ربکا آرنولد → درک فشن به‌عنوان پدیده فرهنگی + یادداشت 10 «Insight»
هفته ۴: تاریخ لباس – کاکس → خط زمان پوشاک 10 دوره‌ی کلیدی با نمونه تصویری
هفته ۵: ۸هزار سال پوشاک اقوام ایرانی – غیبی → استخراج 5 موتیف/سیلوئت بومی و بازطراحی امروزین
هفته ۶: انتخاب یک حوزه‌ی علاقه (کارآفرینی/ترمینولوژی/پارچه‌شناسی) و خواندن یکی از کتاب‌های مکمل پایین + اجرای مینی‌پروژه (Lookbook 6 استایل)

فهرست تکمیلی بر اساس سطح

مبتدی (Foundation)

• مبانی طراحی لباس – اعظم عابدینی (اسکچ و تناسبات)

• مبانی سواد بصری – دونیس ا. دانتیس (درک شکل، ریتم، کانترست)

میانی (Core)

• دایرةالمعارف مصور مد (مرور سریع تاریخ بصری)

• فرهنگ‌نامه‌ی تصویری منسوجات – فشنری (پارچه‌شناسیِ کاربردی)

پیشرفته (Pro)

• راهنمای کسب‌وکار مد – فشنری (قیمت‌گذاری، تولید، عرضه)

• گرایش‌های طراحی لباس – مایری مکنزی (تحلیل ترند و چرخه‌ها)

سخن پایانی

کتاب‌های حوزه‌ی مد و فشن بی‌شمارند و معرفی تمام آن‌ها در یک مقاله امکان‌پذیر نیست، ما در این مقاله از دوخت برتر سعی کردیم تعدادی از بهترین و مهم‌ترین کتاب‌ها در حوزه‌ی فشن را به شما معرفی کنیم.

توصیه می‌کنیم اگر به دنیای مد و فشن و طراحی لباس علاقه‌مند هستید، حتما نگاهی به دوره‌های خیاطی دوخت برتر بندازید.

سوالات متداول

۱) از کدام کتاب شروع کنم اگر تازه‌کارم؟
با «تاریخ هنر» گامبریچ برای تقویت سواد بصری و «هنر رنگ» ایتن برای اصول رنگ شروع کنید؛ بعد سراغ «فشن» ربکا آرنولد بروید تا نگاه فرهنگی‌ـ‌تاریخی به مد پیدا کنید. سپس «تاریخ لباس» و «۸هزار سال پوشاک اقوام ایرانی» را به‌عنوان منابع الهام اضافه کنید.

۲) کدام ترجمه‌ها/نسخه‌ها را تهیه کنم؟
همان‌هایی که در مقاله آمده‌اند معیار خوبی‌اند:

• تاریخ هنر (ترجمه علی رامین)

• هنر رنگ (ترجمه عربعلی شروه)

• فشن (ترجمه منظر محمدی)

• تاریخ لباس (ترجمه شیرین بزرگمهر)

• ۸هزار سال… (مهرآسا غیبی)
  کیفیت چاپ و تصاویر را پیش از خرید بررسی کنید، چون برای هنری‌ها حیاتی است.

۳) این کتاب‌ها را چطور «عملی» بخوانم؟
همراه هر فصل، یک خروجی کوچک بسازید:

• تاریخ هنر → ۳ اسکیس الهام‌گرفته + مودبرد ۶‌تصویر

• هنر رنگ → تمرین ۷ کنتراست رنگ با نمونه پارچه/ماژیک

• فشن آرنولد → ۱۰ بینش (Insight) یادداشت‌شده

• تاریخ لباس/ایران → بازطراحی ۳ سیلوئت بومی به فرم معاصر

۴) اگر دسترسی به نسخه چاپی ندارم چه کنم؟
به نسخه‌های قانونی دیجیتال/صوتی، کتابخانه‌های عمومی/دانشگاهی و نسخه‌های دست‌دوم فکر کنید. برای کتاب‌های تصویری، نمایشگر/تبلتی با کیفیت تصویر بالا انتخاب کنید تا بافت و جزئیات قابل تشخیص بماند.

۵) برای ورود به بازار کار، کدام منابع کاربردی‌ترند؟
در کنار این ۵ کتاب هسته‌ای، یک کتاب کسب‌وکار (راهنمای کسب‌وکار مد – گروه فشنری) و یک منبع پارچه‌شناسی (فرهنگ‌نامه تصویری منسوجات – فشنری) را اضافه کنید تا از ایده تا عرضه، مسیر شغلی‌تان کامل شود.

۶) با بودجه محدود چگونه اولویت‌بندی کنم؟
۱) «هنر رنگ» + «تاریخ هنر» (پایهٔ ضروری) → ۲) «فشن» آرنولد → ۳) یکی از منابع تاریخ پوشاک (جهان/ایران) → ۴) بسته به هدف شغلی: کسب‌وکار یا پارچه‌شناسی. از نسخه‌های دست‌دوم و چاپ‌های قدیمی‌تر هم کمک بگیرید.