الگوی پایه در خیاطی چیست؟ | 4 نکته برای رسم الگوی مادر دقیق تر
تیم تحریریه دوخت برتر
نویسندهدسته بندی :
در دنیای خیاطی، الگوی پایه یا الگوی مادر نقش بسیار مهمی دارد. این الگو به عنوان نقطه شروع هر پروژه خیاطی است و در واقع پایه و اساس کارهای بعدی دوخت و دوز، مثل برش پارچه، کوک زدن، کار با چرخ خیاطی و ریزه‌کاری‌های دیگر را فراهم می‌کند. تفاوتهای خیاطی با الگو با خیاطی بدون الگو زیاد است و در حال حاضر بیشتر خیاطان از الگو استفاده می کنند.
الگوی اولیه، در ایجاد الگو برای لباس‌های مختلف کاربرد دارد، و به عنوان یک الگوی اولیه برای سایر الگوها عمل می‌کند. الگوی پایه بالاتنه، معمولا در لباس‌هایی مثل مانتو، جلیقه، پالتو، کت و بلوز یکسان است تنها در لباس‌های خاص مثل لباس عروس و لباس شب خیاطان از الگوهای متفاوت و منحصربفرد استفاده می‌کنند.
با استفاده از الگوی پایه، می‌توان لباس‌ها را با سرعت و دقت بیشتری دوخت و به نتایج دقیق‌تری دست یافت. این الگو به عنوان یک راهنمای اساسی برای طراحی و ایجاد و درک اهمیت الگوهای خیاطی پیچیده‌تر و پیشرفته‌تر عمل می‌کند.
در ادامه‌ی این مقاله،؛ به مراحل رسم، اندازه‌گیری‌ها و نکات مهم در طراحی الگوی پایه بالاتنه خواهیم پرداخت.
الگوی مادر؛ از اندازه‌گیری تا ترسیم
برای رسم الگوی مادر، ابتدا باید قسمت‌های مختلف بدن که از الگو برای آنها استفاده می‌شود، به طور دقیق اندازه‌گیری شوند. سپس با استفاده از عددهای بدست آمده و به کمک ابزارهای مناسب مانند متر، صابون، خط کش و … الگوی پایه روی کاغذ یا پارچه کشیده می‌شود. در این مرحله، تمرکز بالایی نیاز است تا الگو به درستی رسم شود. همچنین بهتر است که با روش مطالعه الگوی خیاطی به خوبی آشنا باشید که با مشکلی مواجه نشوید.
اندازهگیریهای لازم برای ترسیم الگوی پایه بالاتنه
اندازهگیریهای مورد نیاز برای الگوی پایه بالاتنه شامل اندازه‌های:
- بالا تنه ی جلو
- بالا تنه ی پشت
- دور گردن
- دور سینه
- دور کمر
- فاصله سینه
- دور باسن
- قد آستین تا ارنج
- قد آستین تا مچ
- حلقه آستین
- سر شانه
- کارور جلو
- کارور پشت
- قد یا بلندی سینه
- قد یا بلندی باسن
است. این اندازه‌گیری‌ها با دقت و با استفاده از ابزارهای مناسب باید انجام شود تا الگو به درستی رسم شود. خوب است بدانید که زمانی که الگوی خیاطی را مطالعه می کنید تا چه اندازه می تواند از وقوع اشتباه در خیاطی جلوگیری کنید. به این مطلب از سایت weallsew توجه فرمایید:
A good rule of thumb is to ALWAYS read the pattern before you start sewing. Yes, that means read through all of the steps! I’ve made this mistake many times and would have saved myself from a lot of trouble if I had just read ahead in the first place!
"یک قانون خوب این است که همیشه قبل از شروع خیاطی الگو را بخوانید. بله، یعنی تمام مراحل را بخوانید! من بارها این اشتباه را مرتکب شده ام و اگر از ابتدا پیشخوان می خواندم خود را از دردسرهای زیادی نجات می دادم!"
محاسبات لازم برای رسم الگوی بالاتنه
1_ اندازه دور سینه و دور باسن
- دور سینه و دور باسن برای رسم الگو باید به عدد ۴ تقسیم شوند. برای مثال، اگر دور سینه ۱۲۰ سانتیمتر باشد، آن را بر ۴ تقسیم می‌کنیم تا به عدد ۳۰ برسیم.
- همچنین در زمان کشیدن الگو، اندازه‌ی دور باسن هم باید بر ۴ تقسیم شود.
2_ کارور جلو و کارور پشت
- اندازه‌ی کارور جلو و پشت به عدد دو تقسیم می‌شوند تا الگوی جلو و پشت به تعادل برسد و برای دوخت مناسب باشد.
برای مطالعه بیشتر: منابع الهام برای طراحی لباس
3_ سر شانه
- اندازه سرشانه باید نصف شود تا به سایز مناسبی برای پنس سر شانه برسیم.
اندازه گیری درست سرشانه در خوش فرم ایستادن لباس بسیار مهم است. سایت taati نیز در این باره مطلب زیر را آورده است:
از انتهایی ترین گوشه گردن تا انتهای سرشانه به سمت دست، یعنی دقیقا تا قسمتی که سرشانه تمام می شود و شیب دست شروع می شود. این اندازه در یک خانوم معمولی باید 12 تا 12.5 و حداکثر در افراد درشت اندام 13 باشد. خیلی دقت کنید چون سرشانه توی خوش فرم بودن لباس خیلی موثر است.
4_ عرض و طول یقه
- محاسبه عرض یقه کمی پیچیده‌تر از باقی موارد است؛ ابتدا اندازه دور گردن را بر ۶ تقسیم کرده و سپس به عدد بدست آمده ۰٫۵ اضافه می‌کنیم. مثلا اگر دور گردن ۴۲ سانت باشد، عرض یقه برابر با ۷٫۵ سانتیمتر خواهد بود.
- برای اندازه‌گیری طول یقه، عرض یقه را با عدد ۱ جمع می‌کنیم؛ پس لازم است که در محاسبات ابتدا اندازه‌ی عرض یقه را بدست آوریم. به عنوان مثال اگر عرض یقه ۷.۵ سانت باشد، طول یقه را باید ۸.۵ سانتیمتر درنظر بگیریم.
5_ پنس سر شانه
- اندازه دور سینه تقسیم بر ۲۰ می‌شود تا اندازه مناسبی برای پنس سر شانه بدست آید.
6_ اندازه بالا تنه پشت
- برای رسم الگوی بالای تنه‌ی پشت، اختلاف بالا تنه جلو و بالا تنه پشت باید محاسبه شود تا الگوی نهایی دقیق و بدون خطا باشد.
اگر در کشبدن الگوی بالاتنه تخصص و تجربه لازم را ندارید یا در صورتی که این فرآیند برای شما زمان‌بر است؛ می‌توانید از دوره‌ی «الگو بالا تنه» دوخت برتر کمک بگیرید.
نکات رسم الگوی پایه روی کاغذ
بعد از اندازهگیریهای لازم برای الگوی پایه و محاسبات ضروری، زمان رسم الگوی پایه بر روی کاغذ الگو فرا رسیده است. در این مرحله، برای داشتن یک الگوی پایه دقیق و کامل، به موارد زیر توجه کنید.
بیشتر بخوانید: 3 سبک اصیل طراحی لباس
- برای شروع ترسیم الگو، از سمت راست کاغذ شروع کنید. در واقع سمت راست کاغذ الگو، برای رسم بالا تنه جلو و سمت چپ آن برای رسم بالا تنه پشت کاربرد دارد.
- سپس از بالای کاغذ به اندازه‌ای حدود ۹ تا ۱۰ سانتیمتر پایین بیایید. همچنین، نیاز است که از سمت راست نیز به اندازه ۲ تا ۱۰ سانتیمتر به سمت داخل بروید. (در اغلب موارد، ۲ سانتیمتر کافی است)
- برای رسم قسمت چپ الگو، بهتر است حدود ۵ سانتیمتر به سمت داخل بروید. (البته این مرحله اختیاری است و فقط در مواقع ضروری انجام می‌شود)
- در نهایت، از بخش بالایی کاغذ الگو (همان ۱۰ سانتی‌متری که پایین آمدیم)، برای رسم الگوی یقه و سر شانه استفاده کنید.
- اگرچه این محاسبات ساده و اولیه هستند، اما برای انجام آنها به دقت و تمرکز بالایی نیاز دارید تا الگوی پایه به درستی رسم شود.
- استفاده از ابزارهای دقیق و مناسب برای اندازه‌گیری و رسم الگو ضروری است.
- بهتر است در اندازه‌گیری‌ها به اعداد محاسبه شده اطمینان کنید و به صورت چشمی و با توجه به احساس خودتان ابعاد را تغییر ندهید تا الگوی نهایی برای دوخت مناسب باشد.
بیشتر بخوانید: آموزش دوخت روسری
تاثیر تغییرات در الگوی پایه بر تناسب و استایل لباس
الگوی پایه به عنوان چارچوب اصلی طراحی لباس، نقش بسیار مهمی در تناسب و ظاهر نهایی پوشاک ایفا می‌کند. با ایجاد تغییرات دقیق و هدفمند در الگوی پایه، می‌توان مدل‌های متنوعی از یک لباس را با حفظ تناسب مناسب طراحی کرد. برای مثال، افزایش یا کاهش طول الگو، تغییر عرض در نواحی مختلف مانند کمر یا باسن، یا اصلاح شکل یقه و آستین‌ها، هر یک تأثیر مستقیمی بر شکل و راحتی لباس دارند.
این اصلاحات باید با دقت انجام شود تا علاوه بر حفظ تعادل در الگو، استایل مورد نظر طراح نیز به درستی نمایان شود. توجه به نکاتی مانند حفظ طول خطوط مرکزی، تقارن الگو و اندازهگیریهای دقیق بدن، از موارد کلیدی در فرآیند اصلاح الگوی پایه است که به جلوگیری از اشتباهات دوخت کمک می‌کند. به این ترتیب، الگوی پایه تبدیل به ابزاری انعطاف‌پذیر می‌شود که به طراح امکان می‌دهد طرح‌های خلاقانه و متناسب با اندام‌های مختلف را به راحتی اجرا کند.
راهنمای انتخاب پارچه مناسب برای دوخت با الگوی پایه
۱. پارچه‌های مناسب برای دوخت با الگوی پایه
برای دوخت با الگوی پایه، انتخاب پارچه‌ای که با ساختار و طراحی الگو هماهنگ باشد، اهمیت زیادی دارد. در ادامه، برخی از پارچه‌های مناسب برای این منظور آورده شده است:
-
کتان: پارچه‌ای خنک و طبیعی که برای فصول گرم مناسب است.
-
پاپلین: پارچه‌ای سبک و نرم که برای دوخت لباس‌های روزمره مناسب است.
-
جین: پارچه‌ای مقاوم و بادوام که برای دوخت شلوار و کت مناسب است.
-
لنین: پارچه‌ای طبیعی و خنک که برای دوخت لباس‌های تابستانی مناسب است.
۲. نکات مهم در انتخاب پارچه برای الگوی پایه
-
تناسب با فصل: برای فصول گرم، پارچه‌های خنک و تنفس‌پذیر مانند کتان و لینن را انتخاب کنید. برای فصول سرد، پارچه‌های گرم‌تر مانند پشمی و فاستونی مناسب‌تر هستند.
-
رنگ و طرح: رنگ‌ها و طرح‌های ساده‌تر برای الگوی پایه مناسب‌تر هستند، زیرا جزئیات الگو را بهتر نمایش می‌دهند.
-
قابلیت کشسانی: برای الگوهای پایه‌ای که نیاز به دقت بالا دارند، از پارچه‌هایی با کشسانی کم استفاده کنید تا الگو دقیق‌تر اجرا شود.
۳. منابع آموزشی برای انتخاب پارچه مناسب
برای اطلاعات بیشتر در مورد انتخاب پارچه مناسب برای دوخت با الگوی پایه، می‌توانید از منابع آموزشی زیر استفاده کنید:
-
سایت‌های آموزشی خیاطی: بسیاری از وب‌سایت‌های تخصصی خیاطی مقالات و راهنماهایی در مورد انتخاب پارچه مناسب برای دوخت با الگوی پایه ارائه می‌دهند.
-
کتاب‌های خیاطی: کتاب‌های معتبر در زمینه خیاطی معمولاً فصولی را به انتخاب پارچه اختصاص می‌دهند که می‌تواند راهنمای خوبی باشد.
-
دوره‌های آموزشی آنلاین: دوره‌های آموزشی آنلاین در زمینه خیاطی می‌توانند اطلاعات مفیدی در مورد انتخاب پارچه مناسب برای دوخت با الگوی پایه ارائه دهند.
سخن نهایی
با رعایت مراحل و نکات گفته شده، و البته با کمی تمرین می‌توانید الگوی پایه مطلوب را برای دوخت لباس‌های خود به دست آورده و از این الگو برای بالاتنه‌ی لباس‌های مختلف استفاده کنید. از آنجا که متدهای خیاطی در الگوی پایه با هم اختلاف دارند، توصیه می کنیم که مقاله انواع متدهای خیاطی را مطالعه نمایید.
به طور کلی اگر رسم الگو برای شما دشوار است و تخصص کافی در این زمینه ندارید، در پکیج آموزشی الگو آماده مجموعه‌ای کامل از الگوهای آماده با اندازه‌های مختلف از ۳۶ تا ۵۸ برای دوخت انواع لباس‌ها و کت و شلوار، در اختیار شما قرار می‌گیرد.
این مجموعه شامل الگوهای متنوعی است که برای دوخت لباس‌های زنانه و مردانه بسیار مناسب هستند. با استفاده از این الگوها، می‌توانید به سرعت لباس‌های مختلف را دوخته و مهارت‌های خود در خیاطی را ارتقاء دهید. همچنین شما می توانید با مراجعه به قسمت دوره های خیاطی سایت دوخت برتر و مشاهده ویدئو های آموزشی هر دوره مهارت خیاطی خود را تقویت کنید.
سؤالات متداول
-
چرا استفاده از الگوی خیاطی در دوخت لباس اهمیت دارد؟
استفاده از الگو باعث افزایش دقت، کاهش خطا و صرفه‌جویی در پارچه می‌شود. همچنین به خیاطان کمک می‌کند لباس‌هایی با فرم و اندازه دقیق‌تر بدوزند. -
آیا از الگوهای خیاطی می‌توان در گلدوزی هم استفاده کرد؟
بله، بسیاری از طرح‌های گلدوزی ابتدا به صورت الگو طراحی شده و سپس روی پارچه منتقل می‌شوند. این کار به مرتب بودن و هماهنگی طرح گلدوزی کمک می‌کند. -
چه تفاوتی بین الگوی آماده و الگوی طراحی‌شده توسط خیاط وجود دارد؟
الگوی آماده معمولاً برای سایزهای استاندارد طراحی شده، اما الگوی طراحی‌شده توسط خیاط با توجه به اندازه‌های دقیق و نیازهای فردی شخص تهیه می‌شود و دقت و تناسب بیشتری دارد.
تیم تحریریه دوخت برتر
نویسنده